مقدمه
آیا میدانستید که ممکن است ۴۰٪ بیشتر از حد لازم مالیات پرداخت کنید؟
بسیاری از فروشگاهداران از معافیتهای قانونی خود بیخبرند و هر سال میلیونها تومان بیش از حد مالیات میدهند.
در این راهنما، ۱۵ راه قانونی برای کاهش مالیات را به شما یاد میدهیم. همه این موارد کاملاً قانونی و بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم ۱۴۰۴ هستند.
تأکید قانونی
تمام موارد ذکر شده در این مقاله بر اساس قانون مالیاتهای مستقیم مصوب مجلس است. کاهش مالیات با روشهای قانونی نه تنها جرم نیست، بلکه حق شماست.
تفاوت کاهش مالیات و فرار مالیاتی
قبل از شروع، این نکته مهم است:
| کاهش مالیات (قانونی) | فرار مالیاتی (غیرقانونی) |
|---|---|
| ✅ استفاده از معافیتهای قانونی | ❌ مخفی کردن درآمد |
| ✅ کسر هزینههای مجاز | ❌ فاکتورهای جعلی |
| ✅ ثبت درست هزینهها | ❌ اعلام نادرست |
| ✅ بدون جریمه | ❌ جریمه ۳۰٪ تا ۹۰٪ |
ما فقط روشهای قانونی را توضیح میدهیم.
بخش اول: معافیتهای مالیاتی
۱. معافیت درآمد سالانه (ماده ۸۱)
طبق قانون، بخشی از درآمد سالانه شما معاف از مالیات است.
ماده ۸۱ قانون مالیاتهای مستقیم:
معافیت ۱۸۰ میلیون تومان
«درآمد سالانه اشخاص حقیقی تا میزان ۱۸۰ میلیون تومان (سال ۱۴۰۴) معاف از مالیات است.»
مثال:
اگر درآمد سالانه شما ۳۰۰ میلیون تومان باشد:
- معاف: ۱۸۰ میلیون تومان (بدون مالیات)
- مشمول مالیات: ۱۲۰ میلیون تومان
صرفهجویی: حدود ۱۸ میلیون تومان (۱۰٪ از ۱۸۰ میلیون)
۲. معافیت همسر و فرزندان (ماده ۸۴)
اگر متأهل هستید یا فرزند دارید، معافیت بیشتری دارید.
ماده ۸۴ قانون:
«به ازای هر فرزند تحت تکفل، معادل ۲۰ میلیون تومان از درآمد سالانه معاف از مالیات است. برای همسر بدون شغل نیز ۲۰ میلیون تومان معافیت اعمال میشود.»
محاسبه معافیت:
| وضعیت | معافیت |
|---|---|
| مجرد | ۱۸۰ میلیون |
| متأهل (همسر بدون شغل) | ۲۰۰ میلیون |
| + یک فرزند | ۲۲۰ میلیون |
| + دو فرزند | ۲۴۰ میلیون |
| + سه فرزند | ۲۶۰ میلیون |
مثال:
فرد متأهل با ۲ فرزند:
- معافیت پایه: ۱۸۰ میلیون
- معافیت همسر: ۲۰ میلیون
- معافیت ۲ فرزند: ۴۰ میلیون
- جمع معافیت: ۲۴۰ میلیون تومان
نکته مهم
برای استفاده از این معافیت، باید در اظهارنامه مالیاتی خود اطلاعات همسر و فرزندان را وارد کنید.
۳. معافیت موقوفات و خیریه (ماده ۲)
طبق قانون، برخی موقوفات و مؤسسات خیریه معاف از مالیات هستند.
ماده ۲ قانون:
نکته قانونی
«موقوفات عام که درآمد آنها صرف امور خیریه، تبلیغات اسلامی، تعلیم و تربیت، بهداشت، بنا و تعمیر مساجد، و کمک به مستضعفین میشود، معاف از مالیات است.»
نکته: این برای مؤسسات خیریه مفید است، نه فروشگاههای معمولی.
بخش دوم: هزینههای قابل کسر
۴. حقوق کارکنان (ماده ۱۴۷)
تمام حقوق، بیمه و مزایای پرداختی به کارکنان قابل کسر است.
موارد قابل کسر:
- ✅ حقوق ماهانه
- ✅ بیمه تأمین اجتماعی (سهم کارفرما)
- ✅ بیمه تکمیلی
- ✅ بن کارمندی
- ✅ عیدی و پاداش
- ✅ سنوات (پایان کار)
مثال:
اگر یک کارمند دارید با حقوق ۲۰ میلیون تومان ماهانه:
- حقوق سالانه: ۲۴۰ میلیون
- بیمه (۳۰٪): ۷۲ میلیون
- جمع قابل کسر: ۳۱۲ میلیون تومان
- کاهش مالیات: حدود ۴۷ میلیون تومان (۱۵٪)
شرط مهم
برای کسر حقوق، باید:
- قرارداد کاری داشته باشید
- بیمه تأمین اجتماعی بگیرید
- حقوق از طریق بانک پرداخت کنید
- فیش حقوقی داشته باشید
۵. اجاره محل کسب (ماده ۱۴۷)
اجاره محل فروشگاه کاملاً قابل کسر است.
شرایط:
- قرارداد اجاره رسمی داشته باشید
- اجاره از طریق بانک پرداخت شود
- سند رسمی یا عادی (با تأیید دفترخانه)
مثال:
- اجاره ماهانه: ۱۰ میلیون تومان
- اجاره سالانه: ۱۲۰ میلیون تومان
- کاهش مالیات: ۱۸ میلیون تومان (۱۵٪)
۶. هزینه آب، برق، گاز (ماده ۱۴۷)
تمام قبوض محل کسب قابل کسر است.
قبوض قابل کسر:
- ✅ برق
- ✅ آب
- ✅ گاز
- ✅ تلفن ثابت
- ✅ اینترنت
نکته: قبوض باید به نام فروشگاه یا صاحب کسب باشد.
متوسط سالانه: ۵ تا ۱۵ میلیون تومان
۷. استهلاک داراییها (ماده ۱۵۱)
وسایل و تجهیزاتی که خریدهاید، سالانه استهلاک دارند و قابل کسر است.
ماده ۱۵۱ قانون:
نکته قانونی
«استهلاک داراییهای ثابت شامل ساختمان، ماشینآلات، تجهیزات، و وسایل نقلیه به شرح زیر قابل کسر است:
- ساختمان: ۵٪ سالانه
- ماشینآلات و تجهیزات: ۱۰٪ سالانه
- وسایل نقلیه: ۲۰٪ سالانه
- اثاثه اداری: ۱۵٪ سالانه»
مثال:
اگر ۵۰ میلیون تومان تجهیزات خریدهاید:
- استهلاک سالانه (۱۰٪): ۵ میلیون تومان
- کاهش مالیات: ۷۵۰,۰۰۰ تومان
تجهیزات قابل استهلاک:
- یخچال، فریزر
- قفسهبندی
- میز، صندلی
- کامپیوتر، لپتاپ
- دستگاه کارتخوان (اگر خریدهاید)
- بارکدخوان
- پرینتر فاکتور
۸. هزینه تعمیرات و نگهداری (ماده ۱۴۷)
تعمیر وسایل و محل کسب قابل کسر است.
موارد قابل کسر:
- تعمیر یخچال، کولر، بخاری
- رنگ و تعمیر مغازه
- تعمیر قفسهها
- تعمیر کامپیوتر، چاپگر
متوسط سالانه: ۳ تا ۱۰ میلیون تومان
۹. هزینه حمل و نقل کالا (ماده ۱۴۷)
اگر برای آوردن کالا هزینه حمل میکنید، قابل کسر است.
شامل:
- باربری
- باربند
- حمل با ماشین شخصی (با فاکتور بنزین)
نکته: حتماً فاکتور بگیرید.
۱۰. هزینه بیمه (ماده ۱۴۷)
بیمههای مرتبط با کسبوکار قابل کسر است.
بیمههای قابل کسر:
- ✅ بیمه آتشسوزی مغازه
- ✅ بیمه کالا
- ✅ بیمه وسایل و تجهیزات
- ✅ بیمه مسئولیت مدنی
- ❌ بیمه عمر شخصی (قابل کسر نیست)
متوسط سالانه: ۲ تا ۸ میلیون تومان
۱۱. هزینه بستهبندی و پلاستیک (ماده ۱۴۷)
کیسه، کارتن، سلفون و بستهبندی کالا قابل کسر است.
مثال سالانه: ۳ تا ۱۰ میلیون تومان
نکته مهم
از فروشگاههایی که این وسایل را میفروشند حتماً فاکتور بگیرید.
۱۲. هزینه تبلیغات (ماده ۱۴۷)
تبلیغات قابل کسر است، اما باید فاکتور رسمی داشته باشید.
تبلیغات قابل کسر:
- بنر و پلاکارد
- تراکت
- تبلیغات اینستاگرام (با فاکتور)
- تبلیغات گوگل
- طراحی گرافیک
- عکاسی محصولات
نکته: اگر به افراد پرداخت میکنید، حتماً فاکتور رسمی بگیرید.
متوسط سالانه: ۵ تا ۲۰ میلیون تومان
۱۳. هزینه نرمافزار و خدمات فنی (ماده ۱۴۷)
نرمافزارهای کسبوکار قابل کسر است.
نرمافزارهای قابل کسر:
- ✅ نرمافزار فروشگاهی (بارکد، هلو، پارمیس...)
- ✅ نرمافزار حسابداری
- ✅ طراحی سایت
- ✅ هاست و دامنه
- ✅ آنتیویروس
- ✅ Office، Windows
مثال:
- اشتراک ماهانه بارکد: ۱.۵ میلیون × ۱۲ = ۱۸ میلیون تومان
- کاهش مالیات: ۲.۷ میلیون تومان
۱۴. هزینه آموزش کارکنان (ماده ۱۴۷)
اگر کارمندانتان را آموزش میدهید، قابل کسر است.
موارد قابل کسر:
- دورههای آموزشی
- کتاب و جزوه
- هزینه سمینار و کنفرانس
نکته: فاکتور رسمی از مؤسسه آموزشی بگیرید.
۱۵. هزینه بانکی و کارمزد کارتخوان (ماده ۱۴۷)
کارمزد کارتخوان و هزینههای بانکی قابل کسر است.
هزینههای قابل کسر:
- کارمزد کارتخوان (معمولاً ۱.۵٪ تا ۲.۵٪ فروش)
- کارمزد انتقال وجه
- کارمزد چک
- هزینه دسته چک
مثال:
اگر فروش سالانه ۱ میلیارد و کارمزد ۲٪ باشد:
- کارمزد سالانه: ۲۰ میلیون تومان
- کاهش مالیات: ۳ میلیون تومان
جدول خلاصه صرفهجویی
برای یک فروشگاه متوسط:
| هزینه | مبلغ سالانه (تومان) | کاهش مالیات (۱۵٪) |
|---|---|---|
| حقوق ۱ کارمند | ۳۱۲,۰۰۰,۰۰۰ | ۴۷,۰۰۰,۰۰۰ |
| اجاره | ۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۸,۰۰۰,۰۰۰ |
| آب، برق، گاز | ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱,۵۰۰,۰۰۰ |
| استهلاک تجهیزات | ۵,۰۰۰,۰۰۰ | ۷۵۰,۰۰۰ |
| تعمیرات | ۵,۰۰۰,۰۰۰ | ۷۵۰,۰۰۰ |
| حمل و نقل | ۴,۰۰۰,۰۰۰ | ۶۰۰,۰۰۰ |
| بیمه | ۵,۰۰۰,۰۰۰ | ۷۵۰,۰۰۰ |
| بستهبندی | ۵,۰۰۰,۰۰۰ | ۷۵۰,۰۰۰ |
| تبلیغات | ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱,۵۰۰,۰۰۰ |
| نرمافزار | ۱۸,۰۰۰,۰۰۰ | ۲,۷۰۰,۰۰۰ |
| کارمزد کارتخوان | ۲۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۳,۰۰۰,۰۰۰ |
| جمع کل | ۵۱۴,۰۰۰,۰۰۰ | ۷۷,۱۰۰,۰۰۰ |
نکات طلایی برای بیشترین صرفهجویی
۱. همه فاکتورها را نگه دارید
۸۰٪ فروشگاهداران این اشتباه را میکنند: فاکتورها را دور میاندازند.
راهحل:
- عکس فاکتورها را با گوشی بگیرید
- در Google Drive یا فضای ابری ذخیره کنید
- یا بهتر: از نرمافزار استفاده کنید که فاکتورها را خودکار ذخیره میکند
۲. هزینههای شخصی را جدا کنید
اشتباه رایج: خرید شخصی و کسبوکار را قاطی میکنند.
❌ اشتباه: نان برای خانه را از فروشگاه برداشت میکنید ✅ درست: هزینه شخصی و کسبوکار را جدا نگه دارید
۳. پرداختها از طریق بانک
هزینههای نقدی قابل کسر نیست (مگر فاکتور رسمی داشته باشید).
راهحل:
- حقوق کارمند را کارتبهکارت بدهید
- اجاره را کارتبهکارت بدهید
- خرید بالای ۵ میلیون را کارتبهکارت بدهید
۴. اظهارنامه را دقیق پر کنید
وقتی اظهارنامه مالیاتی میدهید:
- ✅ همه هزینههای قابل کسر را بنویسید
- ✅ اطلاعات همسر و فرزندان را وارد کنید
- ✅ استهلاک داراییها را محاسبه کنید
راهحل: از حسابدار کمک بگیرید یا از نرمافزاری استفاده کنید که گزارشهای مالی آماده میکند.
هشدارها
کارهایی که نباید بکنید
❌ فاکتورهای جعلی
هیچوقت فاکتور جعلی تهیه نکنید. جرم است و جریمه سنگین دارد.
❌ هزینههای شخصی به عنوان کسبوکار
هزینه خانه، غذا، لباس خودتان را به عنوان هزینه کسبوکار ثبت نکنید.
❌ اعداد دستکاریشده
ارقام را دستکاری نکنید. سازمان مالیات سیستمهای هوشمند دارد که تشخیص میدهد.
نتیجهگیری
با استفاده از معافیتها و هزینههای قابل کسر، میتوانید تا ۴۰٪ مالیات کمتر بدهید. اما شرطش این است:
- ✅ همه فاکتورها را نگه دارید
- ✅ پرداختها از طریق بانک
- ✅ از نرمافزار حسابداری استفاده کنید
- ✅ اظهارنامه را دقیق پر کنید
این کاها قانونی و حق شماست. پولی که میتوانید قانوناً پس بگیرید، چرا به مالیات بدهید؟
گزارشهای مالیاتی آماده با بارکد
بارکد همه هزینهها را ثبت و دستهبندی میکند. در زمان اظهارنامه، گزارشها آماده است.
منابع قانونی
- قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۱۴۰۳
- ماده ۸۱ (معافیت درآمد سالانه)
- ماده ۸۴ (معافیت همسر و فرزندان)
- ماده ۱۴۷ (هزینههای قابل کسر)
- ماده ۱۵۱ (استهلاک داراییها)
مطالب مرتبط
این مقاله را به اشتراک بگذارید: