صورتهای مالی برای فروشگاههای کوچک
خیلی از فروشگاهها «فروش» را دقیق میدانند، اما ۳ چیز را نه:
- سود واقعی
- نقدینگی واقعی
- ریسکهای پنهان (تعهدات، بدهیها، خطاهای ثبت)
صورتهای مالی دقیقاً برای همین ساخته شدهاند: تصمیمگیری.
۱) صورت سود و زیان: فروش بالا ≠ سود بالا
صورت سود و زیان به شما میگوید:
- از فروش چقدر سود ناخالص گرفتید؟
- هزینههای جاری چقدر خورده؟
- سود خالص واقعاً چقدر مانده؟
مثال فروشگاهی (ساده)
- فروش ماه: ۱,۰۰۰ میلیون
- بهای خرید کالا: ۸۳۰ میلیون
- هزینهها (اجاره/حقوق/حمل/ضایعات): ۱۴۰ میلیون
نتیجه:
- سود ناخالص: ۱۷۰ میلیون
- سود خالص: ۳۰ میلیون
بدون صورت سود و زیان، معمولاً این ۳۰ میلیون «گم» میشود و صاحب فروشگاه فکر میکند سودش خیلی بیشتر است.
۲) ترازنامه: چه دارید و چه بدهکارید؟
ترازنامه سه بخش دارد:
- داراییها (موجودی کالا، صندوق/بانک، طلبها…)
- بدهیها (بدهی به تامینکننده، مالیات، وام…)
- سرمایه/حقوق مالکانه
چرا برای فروشگاه حیاتی است؟
چون فروشگاهها معمولاً درگیر این دو خطای کلاسیکاند:
- موجودی واقعی با موجودی سیستم یکی نیست
- بدهیها “یادمان میرود” تا وقتی دیر شود
۳) صورت جریان نقدی: چرا سود داریم ولی پول نداریم؟
صورت جریان نقدی پاسخ میدهد:
- پول نقد از کجا آمد؟
- پول نقد کجا رفت؟
- چرا با وجود سود، نقدینگی کم است؟
مثال رایج
فروشگاه سود دارد، اما:
- فروش نسیه زیاد شده
- موجودی را بیش از نیاز خرید کرده
- پول در انبار “قفل” شده
پس باید مدیریت موجودی + سیاست اعتباری را اصلاح کند (نه اینکه فقط “فروش را بالا ببرد”).
۴) یادداشتهای توضیحی: عددها بدون توضیح خطرناکاند
اگر در گزارشها فقط عدد باشد، برداشت غلط زیاد میشود. یادداشتها کمک میکنند:
- سیاست قیمتگذاری/تخفیف مشخص باشد
- رویه موجودیگیری روشن باشد
- رویدادهای غیرعادی (مرجوعی زیاد، ضایعات، خرابی سیستم) توضیح داده شود
برای فروشگاه کوچک، یادداشتها لازم نیست پیچیده باشد؛ فقط باید شفاف باشد.
چکلیست بستن ماه مالی برای فروشگاه (نسخه ساده)
مرحله ۱: فروش
- فروش روزانه با صندوق/دستگاه کارتخوان تطبیق دارد
- مرجوعیها ثبت و تفکیک شده
مرحله ۲: موجودی
- ۲۰ قلم پرفروش را نمونهگیری و با سیستم تطبیق دهید
- ضایعات/انقضا جدا ثبت شود
مرحله ۳: خرید و بدهی
- فاکتورهای خرید ثبت شده و قابل پیگیری است
- بدهی به تامینکنندهها لیست شده
مرحله ۴: هزینهها
- هزینههای ثابت و متغیر ماه ثبت شده
- هزینههای “پنهان” مثل کسری صندوق، ضایعات، تخفیفهای غیرمجاز دیده شده
مرحله ۵: خروجی مدیریتی
- گزارش سود و زیان ماه
- تغییرات نقدینگی (چرا بالا/پایین رفت؟)
- ۳ تصمیم ماه بعد (مثلاً کاهش موجودی کندفروشها)
جمعبندی
اگر یک فروشگاهدار فقط یک چیز را از این مقاله بردارد، این باشد:
صورتهای مالی ابزار تصمیمگیریاند؛ نه کار اداری.
اگر خواستی، بگو صنف فروشگاهت چیست تا یک نمونه «صورت سود و زیان ساده مخصوص همان صنف» آماده کنم.
این مقاله را به اشتراک بگذارید: